پوکی استخوان، یک نوع بیماری است که در اثر ضعیف شدن استخوان‌ها به وجود می‌آید و استخوان‌های بدن رفته رفته تراکم و استحکام خود را از دست داده و شکننده یا به اصطلاح پوک می‌شوند و در اثر برخورد کمترین ضربه، می‌شکنند. یکی از عوامل اصلی پوکی استخوان، کمبود مواد معدنی در بدن است.
ما در این مقاله بررسی سوالات متداول شما مانند دلایل بروز پوکی استخوان چیست؟ چه عواملی باعث بروز پوکی استخوان می‌شود؟ بهترین تغذیه برای درمان پوکی استخوان و … می‌پردازیم. اگر شما مبتلا به بیماری پوکی استخوان هستید یا می‌خواهید از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنید، توصیه می‌کنیم تا انتهای این مقاله با ما در کینوفیت همراه باشید.
پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان یک بیماری است که در آن استخوان‌ها از دسترسی به مقدار کافی از مواد معدنی مانند کلسیم و فسفر برای حفظ استحکام و سختی خود، محروم می‌شوند. این وضعیت معمولاً به دلیل کاهش جذب مواد معدنی، افزایش تخریب استخوان یا هر دو اتفاق ممکن است رخ دهد.
پوکی استخوان ممکن است بر اثر عوامل مختلفی نظیر:
- عدم فعالیت فیزیکی کافی
- کمبود ویتامین D
- مصرف سیگار و مواد مخدر
- افزایش سن
- جنسیت (زنان در معرض بیشتر هستند)
- اختلالات هورمونی
و برخی اختلالات دیگر ایجاد شود. این وضعیت می‌تواند منجر به راحت شکستن استخوان‌ها و افزایش خطر ابتلا به کمر درد، اختلالات نورولوژیک و کاهش کیفیت زندگی شود. درمان و پیشگیری از پوکی استخوان عمدتاً بر اساس شناسایی و مدیریت عوامل خطر، تغذیه مناسب، فعالیت بدنی منظم و … انجام می‌شود. همچنین در صورت لزوم، ممکن است پزشک داروهایی مانند استروئیدها یا داروهای تقویت استخوان تجویز کند.
عوامل موثر بر پوکی استخوان:
پوکی استخوان می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد و کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد، در اینجا به عواملی که باعث بروز پوکی استخوان می‌شود را به شما معرفی می‌کنیم:
- افزایش سن
- اختلالات هورمونی
- عدم فعالیت فیزیکی
- کمبود مواد مغذی در بدن
- عوامل ژنتیکی
- مصرف مواد مخدر
- مصرف الکل و سیگار
- بیماری های مزمن
- کمبود هورمون‌های جنسی
- مصرف دارو
- شرایط محیطی
1. افزایش سن:
با بالا رفتن سن، رفته رفته تراکم استخوان‌ها کاهش پیدا می‌کند و در صورت عدم مراقبت کافی و تغذیه نامناسب استحکام استخوان‌ها کمتر شده و منجر به پوکی استخوان خواهد شد.
2. تغییرات هورمونی:
تغییرات هورمونی، به ویژه در زمان یائسگی و پسایائسگی در زنان، می‌تواند باعث کاهش جذب کلسیم در استخوان‌ها شود. کمبود هورمون‌های مرتبط با سلامت استخوان می‌تواند پیشرفت پوکی استخوان را تسریع کند.
3. عدم تحرک و فعالیت فیزیکی:
فعالیت بدنی ناکافی و عدم فعالیت فیزیکی می‌تواند به کاهش تراکم و استحکام استخوان‌ها منجر شود. ورزش کردن و فعالیت‌هایی که باعث محکم شدن استخوان‌ها می‌شود، برای حفظ سلامت استخوان حائز اهمیت است.
4. کمبود مواد مغذی بدن:
مصرف کم یا عدم مصرف مواد معدنی اساسی مانند کلسیم، ویتامین D، منیزیم و فسفر از عوامل اصلی ابتلا به پوکی استخوان است.
5. عوامل ژنتیکی:
عوامل ژنتیکی می‌تواند احتمال ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد. توصیه می‌شود اگر در سابقه ابتلا به پوکی استخوان در خانواده شما وجود دارد؛ برای پیشگیری از آن ، تحت نظر پزشک متخصص باشید و رژیم غذایی سالمی داشته باشید.
6. مصرف مواد مخدر:
برخی از مواد مخدر مثل استروئیدها و داروهای ضد تشنج می‌توانند به کاهش تراکم و استحکام استخوان‌ها منجر شوند و پوکی استخوان را تسریع کنند.
7. مصرف الکل و سیگار:
مصرف زیاد الکل و سیگار نیز باعث کاهش تراکم و استحکام استخوان‌ها می‌شود. این عادات نه تنها بر سلامت عمومی بلکه بر سلامت استخوان‌ها نیز تأثیر منفی دارند.
8. بیماری‌های مزمن:
برخی از بیماری‌های مزمن مانند روماتوئید آرتریت، دیابت و بیماری‌های کلیوی می‌توانند به پوکی استخوان منجر شوند.
9. عوارض جانبی مصرف داروها
برخی از داروهای استفاده شده در درمان بیماری‌های خاص می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند که احتمال ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می‌دهد.
10. کمبود هورمون‌های جنسی:
در مواردی که هورمون‌های جنسی مثل استروژن در زنان یا تستوسترون در مردان به میزان کمتری تولید شوند، می‌تواند به سلامت استخوان‌ها آسیب بزند.
11.شرایط محیطی:
عوامل محیطی مانند تغییرات آب و هوا، آلودگی هوا و مواد شیمیایی می‌توانند نیز بر سلامت استخوان‌ها تأثیر بگذارند.
تاثیر تغذیه بر پوکی استخوان
همانطور که گفتیم، تغذیه مناسب یکی از عوامل مهم و اصلی در پیشگیری ابتلا به پوکی استخوان است. تامین مواد مغذی بدن از جمله کلسیم، منیزیم، پتاسیم و پروتئین به میزان کافی می‌تواند باعث استحکام و تراکم بیشتر استخوان‌ها شود و از آسیب دیدگی یا شکستگی استخوان‌های نواحی مختلف بدن محافظت کند.
در زیر به مواد معدنی ضروری بدن برای پیشگیری از پوکی استخوان خواهیم پرداخت و مواد غذایی که دارای این مواد معدنی هستند را به شما معرفی می‌کنیم:
مواد مغذی ضروری برای پیشگیری از پوکی استخوان به شرح زیر است:
- کلسیم
- ویتامین D
- منیزیم
- منگنز
- ویتامین K
- پروتئین
در زیر مواد معدنی موثر بر پیشگیری از پوکی استخوان را برای شما شرح خواهیم داد.
1. کلسیم:
کلسیم یکی از اجزای اصلی استخوان‌هاست و نقش مهمی در استحکام و سلامت آنها دارد. کمبود کلسیم می‌تواند باعث کاهش چگالی استخوان و افزایش خطر پوکی استخوان شود. منابع کلسیم شامل شیر و فرآورده‌های لبنی، ماهی، سبزیجات و مواد غذایی غنی از کلسیم می‌شوند.
2. ویتامین D:
ویتامین D باعث جذب بهتر کلسیم از روده‌ها می‌شود و در حفظ سلامت استخوان‌ها نقش دارد. این ویتامین از طریق نور خورشید، مصرف ماهی‌ها، تخم‌مرغ و مواد غذایی تقویت شده با ویتامین D دریافت می‌شود.
3. منگنز، منیزیم و ویتامین K:
این مواد نیز در حفظ سلامت استخوان‌ها تاثیرگذار هستند. منابع منگنز و منیزیم شامل دانه‌ها، مغزها، ماهی و سبزیجات هستند. ویتامین K نیز در سبزیجات، کلم، برگهای سبز و ماهی یافت می‌شود.
4. پروتئین:
مصرف مقدار مناسب پروتئین نیز برای حفظ استحکام استخوان‌ها ضروری است. منابع خوب پروتئین شامل گوشت، مرغ، ماهی، لبنیات و حبوبات هستند.
بهترین مواد غذایی برای پیشگیری از پوکی استخوان:
- شیر و فرآورده‌های لبنی
- ماهی
- سبزیجات
- تخم مرغ
- بادام و دیگر مغزها
- حبوبات
- غلات و شبه غلات مانند دانه کینوا
نقش دانه کینوا در پیشگیری از پوکی استخوان:
دانه کینوا شبه غله‌ای است که به سوپر فود معروف است؛ زیرا تمامی مواد معدنی ضروری بدن را داراست و مصرف آن می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان جلوگیری کند. دانه کینوا که به خاویار گیاهی معروف است سرشار از مواد مغذی مانند پروتئین، انواع ویتامین‌ها و … است که باعث افزایش تراکم و استحکام استخوان‌ها خواهد شد.
برای آشنایی بیشتر با دانه کینوا و آگاهی از خواص و مزیت‌های آن می‌توانید به صفحه خواص کینوا مراجعه کنید.
مواد مغذی موجود در دانه کینوا که بر سلامت استخوان موثر است:
1. محتوای کلسیم بالا
کینوا یک منبع خوب کلسیم است، که برای حفظ تراکم استخوان ضروری است.
2. پروتئین کامل
این دانه حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری است، که برای ترمیم و نگهداری بافت استخوانی مهم هستند.
3. منیزیم و دیگر مواد معدنی
کینوا حاوی منیزیم است که در سلامت استخوان نقش دارد، همچنین شامل مواد معدنی دیگر مانند فسفر و آهن است.
4. خواص ضد التهابی
کینوا حاوی ترکیباتی با خواص ضد التهابی است که می‌تواند به حفظ سلامت استخوان کمک کند.
جهت خرید دانه کینوا از کینوفیت روی لینک زیر کلیک کنید.
پوکی استخوان می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و می‌توان گفت که راه درمان دائمی برای پوکی استخوان وجود ندارد. پس بهتر است قبل از ابتلا به این بیماری، سعی کنیم از بروز در آن در سنین بالاتر جلوگیری کنیم. دو عامل اصلی که باعث پوکی استخوان می‌شود افزایش سن و کمبود مواد معدنی مانند کلسیم در بدن است. برا ی پیشگیری از پوکی استخوان در سنین بالاتر، بهتر است ورزش کردن را در برنامه روزانه خود بگنجانید و همچنین از رژیم غذایی مناسبی که دارای مواد مغذی مانند کلسیم، فسفر، منگنز، پتاسیم و …. استفاده کنید. یکی از بهترین مواد غذایی برای پیشگیری از پوکی استخوان دانه کینوا است که تمامی مواد مغذی ضروری برای بدن را داراست. توصیه می‌شود برای پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان، حتما دانه کینوا را در برنامه غذایی روزانه خود بگنجانید.
